ในฐานะผู้สนใจภูมิศาสตร์ ไอเทมระดับ ultimate ของวงการแผนที่คือเล่มนี้ Atlas of the World ของ National Geographic ที่ตอนนี้ออกมาถึง 11th Edition แล้ว
มันคือหนังสือรวมแผนที่ระดับละเอียดสุดยอด จัดมาในแพ็กเกจขนาดใหญ่ยักษ์คือ 448 หน้า (ครึ่งนึงคือดัชนีชื่อเมือง) หนังสือความสูง 48 cm คือเกือบครึ่งเมตร หนัก 4.55 กิโลกรัม คือนอนอ่านไม่ได้เลย (ตกใส่หัวคงตายได้เลย) ขนาดถือเดินไปเดินมายังต้องอุ้มด้วยสองมือ และต้องหาพื้นที่โต๊ะว่างๆ เอามาวางเปิดดูแบบตั้งใจ แถมราคาคือแพงระยับ ราคาเต็ม 200 ดอลลาร์ (ตอนนี้ Amazon ขายอยู่ 131 ดอลลาร์)
ในยุคสมัยนี้คงไม่มีแผนที่กระดาษฉบับไหนละเอียดว่า Google Maps/Earth ซูมได้ละเอียดจนเห็นหลังคาบ้าน เลื่อนแผนที่ได้รอบโลก คำถามคือเราจะซื้อหนังสือแผนที่หนักๆ แพงๆ แบบนี้ไปทำไม
NatGeo ก็พยายามตอบคำถามนี้ ด้วยเหตุผล 4 ข้อว่าทำไมต้องซื้อฉบับกระดาษ ที่เขียนไว้ในบทนำของหนังสือฉบับนี้
แต่ถ้าเป็นคำตอบของผมแล้ว ในแง่ความละเอียด แผนที่กระดาษไม่มีทางสู้แผนที่ดิจิตอลได้แน่นอน และผมคงไม่ romantize แนวว่าจับกระดาษแล้วได้ฟีลดีกว่าสัมผัสหน้าจออะไรแบบนั้น
แต่สิ่งที่แผนที่กระดาษเหนือกว่าคือการได้เห็นภาพใหญ่ (big picture) ซึ่งมีความสำคัญอย่างมากในการทำความเข้าใจภูมิศาสตร์และผลกระทบอย่างอื่น เช่น ทรัพยากร หรือ ภูมิรัฐศาสตร์ (หากแผนที่ดิจิตอลจะสู้ได้ก็คงต้องมีจอสัมผัสวางราบ ขนาด 48 cm ซึ่งคงไม่มีคนทั่วไปที่ไหนมีกัน)
ในแง่ความละเอียดนั้น Atlas ถือว่าทำได้ดีที่สุดเท่าที่แผนที่ฉบับกระดาษจะสามารถทำได้แล้ว จุดสังเกตนิดนึง เนื้อหาในเล่มอาจ bias ไปทางอเมริกามากเป็นพิเศษ (แผนที่สหรัฐอเมริกาประเทศเดียว มีประมาณ 9 หน้า แคลิฟอร์เนียมีหน้าคู่ของตัวเองแยกเฉพาะ ในขณะที่อเมริกาใต้ทั้งทวีปมีแค่ 3-4 หน้าเท่านั้น)
แผนที่ในเล่มมีทั้งการนำเสนอในเชิงภูมิศาสตร์ (ภูเขา แม่น้ำ) และเชิงการเมือง (เมือง เส้นแบ่งพรมแดน) ให้ดูเปรียบเทียบกัน พลิกไปพลิกมาดูแล้วฟินมากสำหรับคนชอบแผนที่
อีกเหตุผลที่ตัดสินใจซื้อมาในตอนนี้ คือกลัว NatGeo มันเจ๊งครับ เจ้าของปัจจุบันของ NatGeo คือ Disney (Disney ได้มาจากการซื้อ 21st Century Fox อีกที) ถ้าใครติดตามก็จะพบว่า NatGeo ฉบับนิตยสารของอเมริกา ปลดพนักงาน fulltime ออกหมดแล้วตั้งแต่กลงปี 2013 เหลือแต่นักเขียน freelance เท่านั้น และถ้าย้อนไปดู Atlas of the World ฉบับต่างๆ ในช่วงที่ผ่านมา
- 9th Edition ออกปี 2010
- 10th Edition ออกปี 2014
- 11th Edition ออกปี 2019
เราคงเริ่มเห็นเทรนด์ว่า… ข่าวคราวเงียบหายไป 5 ปีแล้ว ตอนนี้ยังไม่ชัดเจนว่า 11th Edition จะเป็นฉบับพิมพ์ครั้งสุดท้ายของ Atlas หรือเปล่า (ยิ่งสภาพของ Disney ตอนนี้ก็ไม่กล้าคาดเดา) ดังนั้นถ้ามันยังมีฉบับพิมพ์มือหนึ่งให้ซื้ออยู่ก็ควรรีบๆ ซื้อเก็บไว้ก่อน ดีกว่าปล่อยให้ของหมดสต๊อกแล้วไม่มีให้ซื้ออีกเลย หรือไม่ก็ต้องไปหามือสองราคาแพงๆ ในภายหลัง
ต้องขอบคุณ Krislert Samphantharak ในฐานะมิตรสหายด้านภูมิศาสตร์ ผู้มีหนังสือเล่มนี้และเป็นกองเชียร์ให้ตัดสินใจซื้อมาครอบครองด้วยครับ คุ้มค่ามากจริงๆ
มีคนถามมาว่าซื้อได้จากที่ไหน ผมซื้อจาก Amazon โดยตรงครับ