ภาพประกอบจาก Unity
ประเด็นเรื่องต้นทุนค่าพัฒนาเกมยุคใหม่แพงขึ้นเรื่อยๆ เป็นสิ่งที่พูดกันมาได้สักระยะหนึ่งแล้ว
เกมใหญ่อย่าง Cyberpunk 2077 ต้องใช้คนพัฒนาเป็นหลายร้อยคน หรือ Activision ตอนนี้ใช้สตูดิโอลูกทั้งหมด 7-8 แห่งมาช่วยรุมกันทำ Call of Duty อย่างเดียวแล้ว ถ้าเทียบกับเกมดังแห่งยุคสมัยก่อนๆ อย่าง Super Mario Bros. 3 ใช้คนเพียง 11 คนเท่านั้น
เมื่อต้นทุนสูงขึ้น ทางออกของผู้พัฒนาเกมจึงต้องหารายได้มาชดเชยด้วยวิธีการต่างๆ เช่น
- การมาทำ Live Services เปลี่ยนจากการขายเกมขาด มาเป็นการขายไอเทมในเกม ขาย Loot Box อะไรก็ว่าไป ฯลฯ (ตัวอย่างที่ชัดมากในแง่พัฒนาการคือ eFootball)
- พอร์ตเกมมาลงเครื่องอื่นๆ เช่น พีซี ตัวอย่างที่ดีคือ Sony ทำสาวกหลังหักกันเป็นแถบ ลาแล้วเอ็กซ์คลูซีฟ
- หรือวิธีง่ายๆ อย่างการขึ้นราคาเกมจาก 59 ดอลลาร์เป็น 69 ดอลลาร์ เรียกว่าได้เงินเพิ่ม 10 ดอลลาร์ก็ต้องเอาไว้ก่อน
ประเด็นเรื่องต้นทุนเกมแพง คงไม่มีใครพูดถึงได้ดีและตรงไปตรงมากว่า Shawn Layden เพราะเขาคืออดีตซีอีโอของ Sony Worldwide Studios หนึ่งในสตูดิโอเกมที่ใหญ่ที่สุดในโลก
คลิปช่วงท้ายๆ ของ Layden ก่อนลาออกในปี 2019
Layden เคยดำรงตำแหน่งสำคัญๆ ของ PlayStation มาหลายตำแหน่ง เช่น ซีอีโอของ Sony Interactive Entertainment Japan และ America (SIEJ และ SIEA) จบด้วยตำแหน่งสุดท้ายคือซีอีโอ SIE Worldwide Studios ที่ดูแลงานฝั่งสร้างเกม ก่อนลาออกแบบช็อควงการในปี 2019 (เขาเพิ่งเปิดปากเมื่อไม่กี่วันนี้ว่า ลาออกเพราะเหนื่อยแล้ว อยากพัก เกมเป็นเรื่องของคนหนุ่มสาว ตัว Layden ตอนนี้อายุ 60 แล้วด้วย)
ก่อนหน้านี้ Layden (ที่เป็นอิสระแล้ว) ให้สัมภาษณ์เรื่องธุรกิจเกมและต้นทุนการพัฒนาเกมกับ GamesIndustry อ่านแล้วพบว่ามี insight แน่น (เพราะผ่านงานจริง) แถมจริงใจดี เพราะถอดหัวโขนแล้ว เลยมาจดเก็บไว้หน่อย
GamesIndustry.biz ประเด็นสำคัญคงเป็นเรื่องต้นทุนการพัฒนาเกม
“With each console generation, the cost of games goes up 2x. So PS4 games were $100 to $150m, so it stands to reason that PS5 games — when they hit their stride — will be in excess of $200m. It’s going to be very difficult for more than a handful of large players to compete in that space.
ในอีกด้านคือ จำนวนคนเล่นคอนโซลไม่ได้เพิ่มขึ้นเท่าไร คนกลุ่มนี้ซื้อเครื่องใหม่เมื่อเข้าเจนใหม่ แต่เป็นคนกลุ่มเดิมๆ คือประมาณ 240-260 ล้านคน ไม่เกินนี้
his concerns are rooted in the reality that for all the revenue growth seen in the console space, audience growth remains elusive. The number of people who own consoles today is broadly the same as it was in the late 1990s, around 240 to 260 million people.
ถ้ามีคนถามว่า แล้วคนเล่นเกมบนมือถือล่ะ Layden บอกว่าสุดท้ายแล้วมันเป็นคนละตลาดกันอยู่ดี
“Of course, if you add in mobile phones you get to hundreds of millions of players. But those are related but distinct categories. We’ve learned over time that mobile gaming isn’t necessarily a gateway into console, but just a different thing for people to do at a different time of the day.
เมื่อตลาดใหญ่เท่าเดิม ต้นทุนแพงขึ้น คนสร้างเกมก็ลำบาก
Layden บอกว่าการขึ้นราคาเกมก็ช่วยได้นิดหน่อย แต่ยังแพ้เงินเฟ้ออยู่เลย เพราะเกมไม่ได้ขึ้นราคามานานมาก
“But even that, it doesn’t match the rate of inflation over the last 20 years. It helps, but not enough. And not enough to open up doors for new talent to come in. Again, the entrenched players are holding on to their market and trying to extract a little bit more value out of it. It doesn’t solve the problem.”
ต้นทุนเกมที่แพงขึ้น บีบให้บริษัทเกมต้องควบรวม (consolidation) เพื่อให้เกาะกับยักษ์ใหญ่ที่มีเงินมากพอ (e.g. ไมโครซอฟท์ซื้อรัวๆ) ซึ่งเขาก็วิจารณ์ว่าการควบรวมมันทำให้ความหลากหลายของเกมลดลง
“During that time we have also seen more consolidation. Consolidation is the enemy of diversity in some ways. It takes a lot of playing pieces off the table as they grow into these larger conglomerates. And again, we end up with this problem with diversity.
ถึงแม้เป็นสตูดิโออินดี้ที่ใช้เงินน้อยกว่า แต่ในภาพรวมก็ต้องใช้เงินเพิ่มจากเดิมอยู่ดี การหาเงิน ระดมทุน กู้เงิน ทำได้ยากขึ้นเรื่อยๆ พอถูกบีบให้ต้องขอเงินคนอื่น อิสระของผู้สร้างเกมก็ลดลงเป็นเงาตามตัว
“The independent developer is the constant chase for funding. That’s so all-consuming. It’s become even harder now. On the one hand, the overall budgets for games are no longer in the $15,000 range. They require some serious capital. And the indies are going out there looking for that funding, and the ones who have real promise are just being bought out and sucked into a larger vortex filled with studios sitting under a larger hat.
เขายกตัวอย่างว่า เกมยุคนี้ต้องทำเอาใจตลาด เอาใจผู้เล่นกลุ่มใหญ่ (ตัวอย่างของผมเองคือ ต้องทำเกมยิง FPS, ทำ Battle Royale) ลดโอกาสที่เกมแนวคิดใหม่ๆ มีสิทธิเกิดได้
ตัวอย่างที่เขาพูดถึงคือ เกมดนตรีอย่าง Parappa the Rapper ของยุค PS1 แทบไม่มีโอกาสได้เกิดในยุคนี้
Favourites like my own, like Parappa and Vib-Ribbon, those things don’t seem to get a chance to come out on stage. That’s bad for the industry and for fans. Over time, that leads to a crumbling of the games industry if we just keep talking to the same people and telling the same stories in the same way.
ทางออกที่ Layden ทำคือไปร่วมกับบริษัท Streamline Media ซึ่งรับจ้างทำเกมให้สตูดิโอต่างๆ และมองเห็นโอกาสขยายวิธีการนำเสนอแบบเกม ไปยังอุตสาหกรรมอื่นๆ เช่น แฟชั่น การศึกษา การอบรม เทรนนิ่ง
But it believes the future for the video games industry is beyond entertainment. Last year, the company teamed up with fashion brand Balenciaga to create a virtual experience to demonstrate its Fall 2021 line-up. Steamline CEO Alexander Fernandez says this highlights how non-games businesses are realising the power of video games and its technology in a post-pandemic world.
“The other part of it is going on in educational. You can learn about Egypt through a game. Like with Assassin’s Creed. But also looking at simulations and training. What is a flight simulator except a very expensive video game? Or it’s surgeon training from LevelX. The FDA just approved the first game for ADHD. Think about it, gaming for ADHD certified therapeutic, literally from a pharmaceutical company and a video games company.
วิธีการของ Streamline ก็ถือเป็นทางออกหนึ่งที่พยายามแก้ปัญหาโครงสร้าง โดยใช้ resource เดิมไปหาฐานลูกค้าใหม่ๆ
Layden บอกว่าเขายังกังขากับท่าของไมโครซอฟท์ ที่พยายามแก้ปัญหาตลาดคอนโซลมีจำกัด ด้วยการทำ subscription แทน (Xbox Game Pass) เพราะการเก็บค่าสมาชิกเดือนละ 10 ดอลลาร์คงไม่พอกินอยู่ดี
“It’s very hard to launch a $120m game on a subscription service charging $9.99 a month. You pencil it out, you’re going to have to have 500 million subscribers before you start to recoup your investment. That’s why right now you need to take a loss-leading position to try to grow that base. But still, if you have only 250 million consoles out there, you’re not going to get to half a billion subscribers. So how do you circle that square? Nobody has figured that out yet.”
Layden สรุปว่า แม้ยังไม่เห็นทางออกในตอนนี้ แต่อุตสาหกรรมเกมก็พร้อมต่อการ disruption รอบใหม่แล้ว
“Gaming is reaching the end of its second epoch, which was the last 25 to 30 years of consoles everywhere,” Layden concludes.
“What is that third epoch? Who is going to make the definitions around that? Who is going to lead this thing? Our industry as a whole has to get in front of that. I’m sure there are concerns about who sold more boxes last week and all that, and companies need to look at that because they’re businesses. But those of us who can chart the course for that third epoch, I think that’s an exciting thing to be part of.
คลิป IGN ในปี 2020 พูดถึงประเด็นนี้ที่ Layden ออกมาให้สัมภาษณ์