ประเทศ North Macedonia อยู่ตรงไหนในโลก

ตามข่าวฟุตบอลยูโร 2020 แล้วเอะใจกับทีมชาตินอร์ธมาเซโดเนีย (North Macedonia) ว่าอยู่ตรงไหนในโลก เราเคยได้ยินชื่อประเทศมาเซโดเนีย แต่นอร์ธมาเซโดเนียนี่มาจากไหนยังไง

มาค้นข้อมูลแล้วก็พบว่า มันคือประเทศเดียวกันนั่นแหละ มาเซโดเนีย เพิ่งเปลี่ยนชื่อเป็นนอร์ธมาเซโดเนียเมื่อปี 2019 นี่เอง

คำถามต่อมาคือ ทำไมต้องเปลี่ยนชื่อ

เหตุผลเป็นเพราะว่า ประเทศมาเซโดเนียมีพรมแดนติดกับกรีซ ซึ่งมีเขตการปกครองชื่อแคว้นมาเซโดเนียเหมือนกัน (เพราะในอดีตเป็นอาณาจักรเดียวกัน) เลยดราม่ากันเรื่องชื่อเรียกมายาวนาน สุดท้ายแล้ว มาเซโดเนียเลยยอมเปลี่ยนชื่อประเทศเป็น “มาเซโดเนียเหนือ” หรือ North Macedonia จะได้เลิกดราม่า

อาณาจักรมาเซโดเนีย มีประวัติความเป็นมายาวนาน และมีกษัตริย์ชื่อก้องโลกอยู่หนึ่งคน นั่นคือ อเล็กซานเดอร์มหาราช (Alexander the Great) นั่นเอง

หลายคนอาจจำว่า อเล็กซานเดอร์เป็นกษัตริย์กรีก/กรีซ แต่จริงๆ แล้วคำว่า “กรีซ” มีความหมายในเชิงกว้าง ครอบคลุมอารยธรรมกรีกทั้งหมดในบริเวณนั้น ส่วนในทางการปกครอง กรีซยุคนั้นประกอบด้วยนครรัฐมากมาย เป็นแคว้นเล็กแคว้นน้อยที่รวมกันหลวมๆ เป็นสหพันธ์ (Hellenic League) ตัวอย่างนครรัฐในยุคนี้ก็อย่างเช่น Corinth, Athens, Thebes, Olympia ที่อยู่ในกรีซตอนกลาง

นครรัฐใกล้เคียงที่เราได้ยินชื่อบ่อยๆ คือ Sparta ที่อยู่ตอนใต้ของกรีซในปัจจุบัน (กษัตริย์ Leonidas ในเรื่อง 300) และ Macedonia ทางตอนเหนือ (กษัตริย์ Alexander)

Macedonia ถือเป็นนครรัฐเล็กๆ ที่เริ่มรุ่งเรืองในช่วงศตวรรษ 300BC โดยกษัตริย์ Philip II พ่อของ Alexander และยิ่งใหญ่เกรียงไกรระดับโลก กลายเป็นอาณาจักรขนาดใหญ่ที่สุดในโลกยุคนั้น มีพรมแดนยาวไปจนถึงอินเดียในยุคของ Alexander

แต่หลัง Alexander ตาย อาณาจักรของ Alexander ก็ถูกแบ่งส่วนโดยเหล่าขุนศึก หลังจากนั้นมา ชะตาของ Macedonia ก็อยู่ภายใต้อาณาจักรอื่นๆ รายรอบที่มีกำลังมากกว่า ไล่มาตั้งแต่โรมัน ไบแซนไทน์ ออตโตมัน บัลแกเรีย เซอร์เบีย ยูโกสลาเวีย

Macedonia ได้เอกราชในปี 1991 หลังจากล่มสลายของยูโกสลาเวีย (เป็นหนึ่งใน 7 รัฐที่แตกมาจากยูโกสลาเวีย) จึงใช้ชื่อประเทศว่า Republic of Macedonia จนมาถึงปี 2019 ที่เปลี่ยนเป็น Republic of North Macedonia แทน

พื้นที่ประเทศมาเซโดเนียในปัจจุบัน ถือเป็นแค่ส่วนหนึ่งของแคว้นมาเซโดเนียเดิมเท่านั้น (เมือง Pella บ้านเกิดของอเล็กซานเดอร์ ก็อยู่ในเขตของกรีซปัจจุบัน ไม่ได้อยู่ในมาเซโดเนีย) ด้วยไดนามิกทางพรมแดนในประวัติศาสตร์ จึงไม่น่าแปลกใจที่ทั้งกรีซและสาธารณรัฐมาเซโดเนีย ต่างเคลมความเป็นเจ้าของคำว่า “Macedonia” กัน (เพราะก็เป็นความจริงทั้งคู่)

ถ้าเอาเฉพาะเรื่องฟุตบอล ทีมชาตินอร์ทมาเซโดเนีย สร้างผลงานอย่างยอดเยี่ยมจนสามารถเข้ารอบแบ่งกลุ่มยูโร 2020 ได้เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์ โดยเพลย์ออฟชนะจอร์เจีย (อีกทีมที่เดบิวพร้อมกันในฟุตบอลยูโรรอบนี้คือฟินแลนด์) ในขณะที่เพื่อนบ้านรายรอบ ไม่ว่าจะเป็นกรีซ บัลแกเรีย แอลเบเนีย เซอร์เบีย โรมาเนีย ตกรอบทั้งหมด