ดูคลิปเบื้องหลังการออกแบบเกม Assassin’s Creed Mirage ภาคใหม่ของปี 2023 เลยเพิ่งรู้ว่า นครแบกแดดโบราณเป็นเมืองที่ออกแบบกำแพงเมืองมาเป็นวงกลม (round city) ถือเป็นสิ่งที่แตกต่างจากเมืองโบราณทั่วไป ที่มักใช้ผังเมืองแบบสี่เหลี่ยม
บทความเก่าในซีรีส์ เรียนประวัติศาสตร์จากเกม Assassin’s Creed = กษัตริย์ Alfred the Great จากเกม Assassin’s Creed Valhalla
เลยไปนั่งอ่านข้อมูลเพิ่มจาก Wikipedia ได้ความรู้เพิ่มเติมว่า
- แบกแดดไม่ใช่เมืองเดียวที่ใช้ผังเมืองวงกลม เพราะเมืองโบราณในละแวกเมโสโปเตเมีย-เปอร์เซีย (อิรัก-อิหร่านในปัจจุบัน) มีหลายเมืองที่ใช้ผังเมืองแบบวงกลม ตัวอย่างที่ดังหน่อยคือเมือง Hatra และ Gor [รายชื่อทั้งหมด]
- แต่เมืองวงกลมส่วนใหญ่ก็พังไปหมด หรือโดนเมืองใหม่รอบนอกกำแพงเมือง กลืนไปจนไม่เป็นวงกลมแล้ว มีอ้างถึงเฉพาะในเอกสารโบราณซะเยอะ แต่ของจริงๆ แทบไม่เหลือแล้ว
- เมืองแบกแดด เริ่มก่อสร้างในปี 762 โดยกาหลิบ al-Mansur แห่งราชวงศ์ Abbasid ซึ่งเริ่มรุ่งเรืองขึ้นมาในช่วงเวลานั้น สร้างเสร็จในปี 766
- al-Mansur เป็นกาหลิบองค์ที่สองของ Abbasid และได้รับการยกย่องอย่างสูงในฐานะผู้สถาปนาราชวงศ์ Abbasid ให้มั่นคง หลังจากโค่น Umayyad ลงได้ในยุคพ่อของเขา
- ผังเมืองวงกลมของแบกแดด มีรัศมี 1 กม.
- แกนกลางของแบกแดด ใช้ชื่อว่า Madīnat as-Salām แปลว่าเมืองแห่งสันติภาพ เป็นการย้ายเมืองหลวงใหม่ จากเดิมคือเมือง Harran ปัจจุบันอยู่ในตุรกี ซึ่งเป็นเมืองหลวงของราชวงศ์ Umayyad ก่อนหน้า Abbasid
- ใกล้ๆ กับเมืองแบกแดด ยังมีเมืองโบราณในยุคก่อนหน้านั้นคือ Ctesiphon เมืองหลวงของอาณาจักร Parthian/Sasanian (ห่างไป 35 กม.) และ Babylon (ห่างไป 90 กม.) คือเป็นแหล่งอู่ข้าวอู่น้ำมาแต่โบราณ
- ชื่อเมืองแบกแดด เป็นภาษาอิหร่านโบราณ แปลว่าของขวัญจากพระเจ้า (bag “god” + dād “gifted”)
- ใจกลางเมืองมีหอสมุดขนาดใหญ่เรียกว่า The House of Wisdom เป็นศูนย์รวมนักปราชญ์ยุคโบราณ ถูกทำลายไปแล้วในการรุกรานของมองโกลปี 1258
- สิ่งปลูกสร้างของแบกแดดยุคก่อตั้งนั้นพังไปหมดแล้ว ที่เหลืออยู่มีแค่การอ้างอิงจากเอกสารเท่านั้น