in Technology |

Microsoft Edge on Android

ที่ผ่านมาใช้ Chrome บนมือถือมาโดยตลอด (นับจากยุค Android Browser ก่อนมี Chrome Android) ซึ่งก็พอใจเกือบทุกอย่าง

มาช่วงหลังๆ พบว่าเว็บข่าวของไทยหลายแห่ง ใส่โฆษณาเข้ามาจนเกินรับไหว ส่วนตัวแล้วในฐานะคนทำสื่อเหมือนกัน ก็เข้าใจเรื่องการติดโฆษณาและพยายามช่วยสนับสนุน แต่พอหลังๆ พบว่าโฆษณาเบียดบังเนื้อหาไปมาก ถึงขั้นรบกวนการอ่าน และหลายครั้งทำเอาเบราว์เซอร์กระตุกตอนเลื่อนจอเลยด้วยซ้ำ

นโยบายของ Chrome ค่อนข้างชัดว่าไม่บล็อคโฆษณา เพราะจะกระทบกับรายได้ของกูเกิล ถ้าเป็นบนเดสก์ท็อปอาจติดตั้งส่วนขยายเองได้ แต่ Chrome Android ก็ปิดช่องทางนี้ซะอีก เลยถึงเวลาต้องหาทางเลือกอื่นแทน

เนื่องจากเบราว์เซอร์ในปัจจุบันไม่ได้มีความเป็น standalone software อีกต่อไปแล้ว มีความเป็น service สูงขึ้นมาก เราจำเป็นต้องใช้เบราว์เซอร์ทั้งบนเดสก์ท็อปและมือถือ ต้องซิงก์ข้อมูล bookmarks/history/tabs กันได้ ซึ่งทำได้กับเบราว์เซอร์ชื่อเดียวกันเท่านั้น (ข้ามค่ายไม่ได้) ดังนั้นการเปลี่ยนเบราว์เซอร์จึงถูกบังคับให้เปลี่ยนยกเซ็ตกลายๆ คือทั้งบนเดสก์ท็อปและมือถือนั่นเอง

Chrome Alternatives

ปกติแล้วผมใช้เบราว์เซอร์บนเดสก์ท็อปพร้อมๆ กันหลายตัวอยู่แล้ว (ที่ใช้อยู่เป็นหลักคือ Chrome, Edge, Firefox) เมื่อ requirement มาจากเบราว์เซอร์บนมือถือ ก็ทำให้ต้องมานั่งกำหนดเงื่อนไขของเบราว์เซอร์ที่ต้องการก่อน

Must Have

  • ทำงานข้ามแพลตฟอร์มที่ใช้งาน (Windows + Android)
  • ซิงก์ข้อมูลระหว่างเดสก์ท็อปและมือถือได้
  • บล็อคโฆษณาบนมือถือได้ดีพอสมควร

หากเราตัด Safari ออก (ไม่มีบน Android) และ Chrome (บล็อคโฆษณาไม่ได้) เบราว์เซอร์ค่ายใหญ่ที่เข้าเงื่อนไขมีทั้งหมด 5 ตัว ได้แก่

กรณีของ Brave นั้นผมไม่เห็นด้วยกับแนวทางหลายเรื่องของบริษัท เช่น การเปลี่ยนโฆษณาบนเว็บเป็นโฆษณาของตัวเอง หรือการขายเหรียญ token จึงตัดออกไปจากตัวเลือก

ส่วนตัวแล้วไม่ค่อยถูกจริตกับเบราว์เซอร์ค่าย Opera มาตั้งแต่ยุค 90s ตอนปลายสักเท่าไร แม้ลองใช้ Opera/Vivaldi บนมือถือแล้วค่อนข้างโอเคในระดับหนึ่ง แต่บนเดสก์ท็อปก็ไม่ค่อยถูกจริตอยู่ดี (รู้สึกมัน “เยอะ” เกินไป ทำไมเราต้องมี Mail/Calendar ในเบราว์เซอร์ด้วย?)

ตัวเลือกที่เหลือคือ Edge และ Firefox ซึ่งส่วนตัวแล้วต้องการเอนจินที่เป็น Chromium-based มากกว่า อีกทั้ง Firefox บนมือถือค่อนข้างแย่พอสมควร (ไม่มี gesture ลากลงแล้ว refresh ด้วยซ้ำ) ตัวเลือกสุดท้ายที่มีคือ Edge

Changing Android Default Browser

หลังจากทดลองใช้ Edge Android เป็นเบราว์เซอร์รองมาสักระยะเพื่อสร้างความคุ้นเคย สุดท้ายก็ตัดสินใจเปลี่ยนค่า default browser ของ OS มาเป็น Edge แทน Chrome อย่างจริงจัง

สิ่งแรกที่พบคือ การเปลี่ยน default ไม่ได้เปลี่ยนเบราว์เซอร์จาก Chrome เป็น Edge ได้หมด 100% เพราะแอพบางตัวยังเลือกเปิด WebView ที่เป็น Chrome ต่อไป (ตรงเมนูจะเห็นคำว่า Powered by Chrome)

แอพที่ใช้งานแล้วมีพฤติกรรมนี้คือ

  • Twitter ค่าดีฟอลต์ของการเปิดลิงก์คือ ใช้  in-app browser (ซึ่งเป็น Chrome) ให้ไปปิดค่าใน Settings > Accessibility > Display > Web-browser แล้วจะเปลี่ยนมาเป็น default browser ของระบบ
  • Google News การอ่านข่าวด้วยแอพ Google News จะเปิดพรีวิวข่าวด้วยเอนจิน Chrome เท่านั้น (ไม่มีวิธีเปลี่ยน) ดังนั้นต้องเปิดข่าวที่สนใจขึ้นมาก่อน แล้วค่อยเลือก View original web page ถึงจะเปิดตัว default browser

Edge บล็อคโฆษณาได้ดีแค่ไหน

ในแง่การใช้งานแล้ว Edge Android เป็น Chromium ดังนั้นความรู้สึกของการเปิดเว็บคงไม่ต่างอะไรจาก Chrome จุดที่ต่างคือ UI และฟีเจอร์พิเศษที่เพิ่มเข้ามานั่นล่ะ

ระบบการบล็อคโฆษณาของ Edge Android ใช้เอนจินของ AdBlock Plus โดยมี default blocklist มาให้เสร็จสรรพ บล็อคโฆษณาที่น่ารำคาญส่วนใหญ่ ซึ่งก็เพียงพอแล้วสำหรับโจทย์คราวนี้ แม้ไม่สามารถเพิ่ม blocklist เองได้ก็ตาม

จากการใช้งานกับเว็บข่าวของไทยที่เป็นปัญหา พบว่าใช้งานได้ดีทีเดียว แม้อาจบล็อคโฆษณาไม่ได้ทั้งหมด แต่ก็ไม่เป็นไร เพราะเราต้องการแค่ตัดรำคาญเท่านั้น ไม่ใช่ไม่ต้องการดูโฆษณาเลย

ประสบการณ์ใช้งาน Edge Android เทียบกับ Chrome Android

นอกจากประเด็นเรื่องการบล็อคโฆษณาที่ Chrome ทำไม่ได้แล้ว จากการใช้งาน Edge เทียบกับ Chrome มีประเด็นอื่นๆ ดังนี้

สิ่งที่ Chrome ทำได้ดีกว่า

  • UI ของ Chrome ใช้ง่ายกว่า เป็นแถบเครื่องมือด้านบนอันเดียว (top toolbar) ในขณะที่ Edge ใช้ UI แบบแถบเครื่องมือบน+ล่าง (top and bottom toolbar) เปลืองที่มากกว่า  แถมปรับเปลี่ยนไม่ได้ด้วย (Vivaldi สามารถเลือกได้ว่าจะเอาบน+ล่าง หรือ ล่างอย่างเดียว) ลองหาดูพบว่ามีคนโพสต์เรื่องนี้ใน Edge Forum แต่ไมโครซอฟท์ก็ไม่ได้มาตอบอะไร
  • เมนูของ Edge สับสนกว่ามาก ไอคอนจะเยอะไปไหน

  • หน้า New Tab ของ Chrome แนะนำข่าวได้ดีกว่ามาก เพราะใช้เอนจินจาก Google News ในขณะที่ Edge ใช้เอนจิน Microsoft Start (MSN เดิม) ซึ่งคุณภาพแย่กว่ากันมาก สรุปคือการใช้ Edge ควรตั้งค่า New Tab แบบไม่ต้องแสดงข่าวใดๆ เลย มีแต่ช็อตคัตเว็บที่ใช้บ่อยพอ แล้วเลี่ยงไปอ่านข่าวผ่านแอพ Google News เอาแทน

สิ่งที่ Edge ทำได้ดีกว่า

  • มี Reader Mode สำหรับการอ่านอะไรยาวๆ ซึ่ง Chrome ไม่มี (แต่เอาจริงก็ไม่ได้ใช้บ่อยขนาดนั้น เพราะผมใช้วิธีเซฟลง Pocket มากกว่า)
  • Edge มีอะไรเลอะเทอะอยู่บ้างเหมือนกัน อย่าง ฟีเจอร์ Shopping ที่โดนวิจารณ์เละเทะว่าใส่มาทำไม แต่ถ้าไม่ได้ใช้ เพิกเฉยไปเลย ก็ไม่ได้ยุ่งเกี่ยวอะไรกัน

ภาพรวมคือ Chrome ดีกว่า เรียบง่ายกว่า ถูกจริตกว่านั่นแหละ แต่สุดท้ายคือปัจจัยเรื่องการบล็อคโฆษณาเป็นปัจจัยชี้ขาด ซึ่ง Chrome ให้ไม่ได้นั่นเอง

สถานการณ์ปัจจุบันคือ ปรับตัว ปรับพฤติกรรมมาใช้ Edge ให้คุ้นมือมากขึ้น ถ้า Edge ปรับปรุงเรื่อง UI ได้จะดีมาก ซึ่งไม่รู้อะไรจะมาก่อนกัน ระหว่าง Edge ปรับแก้ UI หรือ Chrome เพิ่มตัวบล็อคโฆษณาที่ดีกว่านี้

การทดลองรอบนี้ยังได้ลองใช้ Opera/Vivaldi for Android ค่อนข้างจริงจังด้วย เดี๋ยวจะเขียนแยกเป็นอีกตอนต่อไป