Lightyear หนังใหญ่ลำดับที่ 26 ของ Pixar ซึ่งเป็นการกล่าวถึงคาแรกเตอร์นักบินอวกาศ Buzz Lightyear ว่ามีเรื่องราวอย่างไร จนกลายเป็นของเล่นใน Toy Story ในภายหลัง
หนังฉายโรงในเดือนมิถุนายน 2022 ถือเป็นเรื่องแรกของ Pixar ยุคหลังโควิด แต่ก็มีดราม่ามากมาย ทั้งความเข้าใจผิดของคนดู (เข้าใจว่าเป็นเรื่องของ Buzz Lightyear เวอร์ชันของเล่น), เรื่องเสียงพากย์ของ Buzz (คนละคนกัน) และฉากหญิงจูบหญิงในเรื่อง ที่ถูกวิจารณ์หนักว่าไม่ควรใส่เข้ามาในหนังสำหรับเด็ก ทำให้ผลงานเรื่องรายได้ค่อนข้างล้มเหลว (ทำเงินได้ประมาณ 200 ล้านดอลลาร์ เทียบกับหนัง Pixar เรื่องพีคๆ คือ 1 พันล้านดอลลาร์)
พอได้มาดูเวอร์ชันสตรีมมิ่ง Disney+ ช่วงเดือนสิงหาคม ก็พบว่าหนังไม่ได้แย่มากขนาดที่คิดไว้ แต่ก็น่าจะทำได้ดีกว่านี้อีกสักหน่อย
เรื่องของ Lightyear เป็นหนังไซไฟอวกาศเต็มขั้นในคราบการ์ตูน (คนถึงโดนหลอกกันเยอะ) เนื้อเรื่องแบบย่อๆ คือยานอวกาศขนาดใหญ่ที่คอมมานโดอวกาศ Buzz Lightyear และหัวหน้าของเขา Alisha Hawthorne เดินทางมา ต้องมาลงจอดที่ดาวเคราะห์แห่งหนึ่ง ปรากฏว่ามาเจอสิ่งมีชีวิตแนวพืชขยับตัวได้ ทำให้ยานเสียหาย ทำให้ทุกคนในยานต้องมาอยู่อาศัยที่ดาวดวงนี้ ไปไหนไม่ได้เลย เพราะคริสตัลพลังงานที่ใช้สำหรับวาร์ปพังหมด
ทีมนักวิทยาศาสตร์จึงต้องสร้างคริสตัลขึ้นมาใหม่จากวัตถุดิบบนดาว และทดสอบพลังของคริสตัลว่าเวิร์คแค่ไหน โดยให้ Buzz ในฐานะนักบิน ใช้เครื่องบินโจมตีขนาดเล็กติดคริสตัล ออกไปบินวนรอบดวงอาทิตย์ของดาวเคราะห์แห่งนั้นด้วยความเร็วใกล้แสง
การสร้างคริสตัลขึ้นมาใหม่ไม่ง่าย เมื่อไม่ประสบผลสำเร็จก็ต้องปรับสูตรไปเรื่อยๆ แต่มันก็แลกมากับต้นทุนราคาแพง เพราะในขณะที่ Buzz ออกไปบินด้วยความเร็วใกล้แสงเพียงไม่กี่นาที แต่เวลาบนดาวเคราะห์ก็เดินหน้าไปอย่างรวดเร็ว เมื่อ Buzz บินวนกลับมา เวลาก็ผ่านไปแล้วหลายปี คนที่ Buzz รู้จักและคุ้นเคยก็เริ่มแก่ตัวลง
Alisha Hawthorne เพื่อนสนิทของ Buzz และผู้บัญชาการของมนุษย์บนดาวก็เริ่มสร้างครอบครัว (กับผู้หญิง ซึ่งเป็นประเด็นขัดแย้งของหนังเรื่องนี้ แต่เอาจริงก็ไม่ใช่ประเด็นหลักของเรื่องเลย มีนิดเดียวจริงๆ) เธอให้หุ่นยนต์แมว Sox เป็นของขวัญแก่ Buzz ซึ่งการที่ Sox ไม่แก่ตัวเหมือนมนุษย์ ก็ทำให้ Buzz มีเพื่อนคอยพูดคุยได้ต่อไป
Sox ช่วย Buzz หาสูตรคริสตัลที่ลงตัวได้สำเร็จ แต่ Hawthorne ก็แก่ตายไปเรียบร้อยแล้ว ผู้บัญชาการคนใหม่ไม่ต้องการให้ทดสอบคริสตัลต่อ และตัดสินใจปักหลักอาศัยอยู่บนดาวแห่งนี้อย่างถาวร ซึ่ง Buzz ไม่ยอมและแอบนำเครื่องบินไปบินวน ทดสอบคริสตัลว่าเวิร์คจริง
แต่เมื่อ Buzz กลับมา (เวลาผ่านไปอีกหลายปี) ดาวถูกรุกรานโดยเผ่าหุ่นยนต์ Zurg (ซึ่งมีตุ๊กตาของเล่นใน Toy Story ด้วย) ทำให้ Buzz ต้องร่วมมือกับคนรุ่นหลัง (ซึ่งมี Izzy หลานสาวของ Hawthorne ด้วย) ในการต่อสู้กับเหล่าหุ่นยนต์
ช่วงแรกของหนังเป็นไซไฟวิทยาศาสตร์ ที่ทำได้ดีมาก แต่พอ Zurg โผล่มา หนังก็กลายเป็นแอคชั่นอวกาศ รวบรวมพรรคพวก loser เพื่อทำเควสต์เก็บของ เตรียมบุกเข้ายานของฝ่ายหุ่นยนต์ ตัวพล็อตหลักๆ พอไหวอยู่ แต่ช่วงครึ่งหลัง หนังมีปัญหา 2 ข้อคือ
- กลุ่มตัวละครแก๊งคนรุ่นใหม่นั้น loser เกินไปหน่อย เข้าใจแหละว่าหนังต้องการแสดงถึงการก้าวข้ามความห่วยความป๊อด มาสู่ความกล้าหาญมั่นใจ แต่จังหวะ loser มันเยอะไปนิดนึง (โดยเฉพาะตัว Mo ที่ดูไม่มีประโยชน์อะไรเลย) แถมดูถึงเควสต์กลางๆ ก็เริ่มเบื่อว่าเดินเก็บของกันไม่จบไม่สิ้นสักที (เหมือนตอนดู Star Wars VIII หรือ IX เลย)
- พล็อตหลักที่เฉลยว่าผู้นำ Zurg แท้จริงแล้วคือ Buzz อีกคนที่เกิดจากจักรวาลคู่ขนานตอนบินด้วยความเร็วแสง ถึงแม้ดูวิทยาศาสตร์ดี และหนังพยายามเปรียบเทียบ Buzz คนเก่าที่มองแต่ตัวเอง และ Buzz คนใหม่ที่เปิดใจให้คนอื่นด้วย (และจบด้วย Buzz คนใหม่ชนะ) แต่ในฐานะคนดูก็รู้สึกว่า เออ ภารกิจของ Buzz คนใหม่ที่เปลี่ยนใจ ไม่อยากได้คริสตัลแล้วเพราะเคารพชีวิตและตัวตนของคนรุ่นใหม่ ไม่อยากรีเซ็ตจักรวาล มันไม่ค่อยน่าสนับสนุนมากนัก บวกกับ Buzz คนเก่าก็ถูกจับยัดบทตัวร้ายง่ายไปหน่อย ทั้งที่เหตุผลของเขาก็มีน้ำหนักเยอะเหมือนกัน
เรื่องงานภาพของ Pixar ไม่มีข้อกังขาอยู่แล้ว ยิ่งทำยิ่งสวยเนียนตา โปรดักชั่นทำดี ยานอวกาศเท่สมจริง ไม่กระจอก แต่พอบทในครึ่งหลังไม่ค่อยดีเท่าไร ภาพรวมของหนังเลยดร็อปไปพอสมควร ถ้าให้คะแนนคงราว 6.5-7.0/10 (คะแนนรีวิวเฉลี่ยจากนักวิจารณ์คือ 60/100)
- Alisha Hawthorne เป็นตัวละครที่น่าสนใจที่สุดของ Pixar ในรอบหลายปี
- ถ้าหนังยืดส่วนต้นให้ยาวกว่านี้ เช่น ลงรายละเอียดของเมืองว่ามีอะไรบ้าง คนต้องมีชีวิตอยู่บนดาวอย่างไร แล้วตัดเควสต์ไร้สาระของครึ่งหลังออกไป น่าจะสนุกขึ้นมาก