ภาพ Boston City Hallโดย andrewjsan / Flickr
ช่วงนี้กำลังอ่านเรื่องสถาปัตยกรรมแบบ Brutalist โดยรู้จักคำเรียกนี้จากเกม Control
Control เป็นเกมของ Remedy เมื่อปี 2019 (ซื้อมาแล้ว และยังไม่มีเวลาเล่น 😂) ที่ตัวเอกต้องไปทำงานในหน่วยงานชื่อ Federal Bureau of Control (FBC) จัดการกับสิ่งลี้ลับในโลก โดยสถานที่ทำงานเป็นตึกใหญ่ชื่อว่า the Oldest House อยู่ในนิวยอร์ก
ตัวตึก Oldest House ที่เป็นฉากหลังของเรื่องนี่ล่ะ ที่ใช้สถาปัตยกรรมแบบ Brutalist คือเป็นตึกใหญ่ๆ โครงสร้างแข็งๆ เหลี่ยม และใช้คอนกรีตเปลือยเป็นวัสดุหลัก ดูเป็นอาคารยุคเผด็จการ สงครามเย็น แข็งกร้าว อะไรเทือกๆ นั้น
แต่จริงๆ แล้วสถาปัตยกรรมแบบ Brutalist (ชื่อนี้ถูกเรียกในภายหลัง) เกิดมาจากยุโรปยุคหลังสงครามโลก (1950-1970) ที่ทุกอย่างพังราบไปหมด รัฐจำเป็นต้องสร้างบ้านเรือน อพาร์ทเมนต์ โบสถ์ สำนักงานของรัฐ ฯลฯ ขึ้นมาแบบเร่งด่วนแทน เน้นสร้างง่าย เร็ว ถูก ไม่ต้องเสียเวลาตกแต่งอะไรเยอะ จึงเกิดผลออกมาเป็นสถาปัตยกรรมแข็งๆ แบบนี้ต่างหาก (เรียกว่าสร้างมาเพื่อช่วยคนยุคนั้น แต่คนยุคหลังเรียกว่า “โหดเหี้ยม” ก็เป็นอะไรที่ขัดแย้งกันดี)
Design Makes A Better Life. 
99% Invisible อังกฤษเป็นประเทศที่มีสถาปัตยกรรมแบบ Brutalist ค่อนข้างเยอะ ในฐานะอดีตเด็ก Sheffield ก็คุ้นเคยกับ Park Hill Flats ที่อยู่บนเขาของเมืองเป็นอย่างดี (เพิ่งรู้เหมือนกันว่านี่แหละคือ Brutalist) หรือสถานที่ดังๆ ในลอนดอนเอง ก็อย่างเช่น Barbican Centre กับ Royal National Theatre ก็เป็นตัวอย่างที่ดีของ Brutalist
ฝั่งอเมริกาก็มีตัวอย่างคือ Boston City Hall ที่โครงสร้าง Brutalist ชัดเจนมาก (และโดนชาวเมืองด่ามาทุกสมัย) อีกตัวอย่างคือ AT&T Long Lines Building ในนิวยอร์ก ตึกระฟ้าที่สร้างระหว่างปี 1969-1974 โดย “ไม่มีหน้าต่าง” ยิ่งดูแข็งแกร่งและเต็มไปด้วยความลับ เมื่อบวกกับหน้าที่ของมันคือใช้เป็นชุมสายโทรศัพท์ในอดีต ยิ่งดูลึกลับเข้าไปอีก
ตึก Long Lines Building อันนี้เองที่ใช้เป็นต้นแบบของ Oldest House ในเกม Control ซึ่งมีเว็บสายเกมเขียนถึงไว้หลายแห่งเหมือนกัน
Polygon ของไทยมีบทความคุณสฤณี เขียนไว้ใน The Matter
The MATTER ที่ประทับใจคือทีมผู้สร้าง Control มีตำแหน่ง World Design Director ที่เน้นเรื่องการออกแบบฉากโดยเฉพาะด้วย (ซึ่งทำงานด้านสถาปัตย์มาโดยตรง) ทีมงานให้เหตุผลว่าเลือกสถาปัตยกรรม Brutalist มาใส่ในเกม ข้อหนึ่งคือธีมของเกมเป็นเรื่อง “ควบคุม” (Control ตามชื่อเกม) การที่สถาปัตยกรรมในฉากเป็นคอนกรีตเปลือยๆ มันจะแสดงให้เห็นผลของผู้เล่นต่อฉาก (เช่น ทำลายฉาก) ได้ชัดเจนขึ้น
สรุปคือ สนุกดีที่ได้เรียนวิชาสถาปัตย์จากเกม แต่เมื่อไรเราจะมีเวลาเล่นเกมจริงๆ บ้างล่ะ 😥